Бацькі загінулага інваліда абвінавачваюць міліцыю

Пасля звароту ў міліцыю па дапамогу інвалід другой групы быў незаконна затрыманы, а затым знойдзены з праламаным чэрапам недалёка ад РУУС і памёр не прыходзячы ў прытомнасць.

Бацькі загінулага інваліда другой групы Аляксея Аксяневіча лічаць, што міліцыя хавае ад іх праўду і падазраюць яе ў датычнасці да гібелі сына і ўжо амаль паўгода дамагаюцца добрасумленнага расследавання і ўзбуджэння крымінальнай справы па факце яго смерці, піша сайт грамадзянскай кампаніі «Еўрапейская Беларусь».

Храналогія падзей, якія прывялі да трагічнага завяршэння, выглядае наступным чынам:

Увечары 22 сакавіка 2010 года ў выніку сутыкнення або сутычкі з хуліганамі на станцыі метро «Кастрычніцкая» Аксяневіч атрымаў траўму - вывіх пляча. Ён звярнуўся да дзяжурнага міліцыянта. Была выкліканая хуткая дапамога, якая ўправіла плячо.

Аднак пасля гэтага Аксяневіч быў дастаўлены ў ГАМ-1 Ленінскага раёна на вуліцы Леніна, дзе знаходзіўся з 20:05 прыкладна да 24:00. У 20:50 са станцыі метро «Кастрычніцкая» хтосьці патэлефанаваў дадому бацькам Аксяневіча, не назваў сябе, прадставіўшыся супрацоўнікам міліцыі і спытаўся пра дзеяздольнасць іх сына, пасля чаго паклаў слухаўку.

У 20:54 маці Аксяневіча патэлефанавала сыну па мабільным тэлефоне. Ён сказаў, што яго моцна стукнулі ў плячо, ён у міліцэйскім пастарунку на станцыі метро, хутка прыедзе дадому і ўсё раскажа. Яна параіла не пісаць заявы і ехаць дадому. Аксяневіч пагадзіўся, але не быў адпушчаны. У наступных размовах супрацоўнікі міліцыі заявілі маці, што калі яны яго адпусцяць, гэта будзе ўтойванне здзейсненага злачынства.

Пасля 24:00 Аксяневіч быў дастаўлены ў РУУС Ленінскага раёна. Пры гэтым, ён адмовіўся пісаць заяву на хуліганаў і выказаў жаданне ісці дадому, аднак супрацоўнікі міліцыі трымалі яго гвалтоўна без законных падстаў і без складання якіх-небудзь дакументаў. У журналах уліку Аксяневіч таксама не быў зарэгістраваны. Увесь гэты час сувязь з бацькамі ён падтрымліваў па мабільным тэлефоне.

Маці таксама размаўляла па тэлефоне з супрацоўнікамі міліцыі і прасіла адпусціць яе сына. Аднак Аксяневіча працягвалі ўтрымліваць супраць яго волі. Усе размовы па мабільным з бацькамі ў той дзень абрываліся на сярэдзіне, што не давала магчымасці высветліць усе падрабязнасці. Пяць званкоў засталіся прапушчаныя без адказу. Верагодна, супрацоўнікі міліцыі, якія знаходзіліся побач, перашкаджалі Аксяневічу карыстацца тэлефонам.

Апошнія два званкі маці зрабіла ў 23:59 22.03.2010 і ў 00:44 23.03.2010. Сын зноў адказаў, што яго чамусьці не адпускаюць і хутчэй за ўсё пакінуць да раніцы.

Невядома, да якога часу ён знаходзіўся ў Ленінскім РУУС, але вядома, што ў 01:06 23 сакавіка 2010 года ён яшчэ быў там, бо у гэты час міліцэйская база дадзеных выдала адказ на запыт адносна Аксяневіча.

Невядома, што адбывалася далей, але ў 6:00 23 сакавіка 2010 Аксяневіч быў знойдзены без прытомнасці на пляцоўцы 7-га паверха жылога дома па вул. Гараўца побач з Ленінскім РУУС. Брыгада «хуткай дапамогі» даставіла яго ў шпіталь хуткай дапамогі, дзе яму была зроблена аперацыя.

23.03.2010 каля 11 гадзін, калі ішла аперацыя, маці Аксяневіча знаходзілася ў вестыбюлі прыёмнага пакою шпіталя хуткай дапамогі. У гэты час з вуліцы зайшоў невядомы мужчына і спытаў у даведачнай «Аксяневіч памёр?», Пасля чаго выйшаў на вуліцу.

25.03.2010 раніцай, калі маці званіла па тэлефоне ГАМ-1 Ленінскага раёна Менска даведацца, хто вядзе расследаванне па факце атрымання чэрапна-мазгавой траўмы яе сынам, той, хто адказваў, спытаў: «А вы ведаеце, што вашага сына збіла міліцыя?».

26 сакавіка 2010 года не прыходзячы ў прытомнасць Аляксей Аксяневіч памёр у бальніцы хуткай дапамогі.

Пастановай старэйшага памочніка пракурора Ленінскага раёна Менска Сватко А. І. ад 26 красавіка 2010 года адмоўлена ва ўзбуджэнні крымінальнай справы па матэрыялах праверкі па факце смерці Аксяневіча Аляксея Міхайлавіча, 1973 года нараджэння. Пасля гэтага Ленінская пракуратура яшчэ тройчы адмаўляла ва ўзбуджэнні крымінальнай справы. Відаць, супрацоўнікі пракуратуры не бачаць нічога незвычайнага ў тым, што 37-гадовы мужчына трапіў у міліцыю жывым, пасля чаго апынуўся мёртвым.

Тым не менш, бацькі загінулага з пракуратурай не згодныя, і, відаць, маюць для таго важкія падставы.

«Пракуратура Ленінскага раёна Менска дала вельмі павярхоўную і аднабаковую ацэнку сабраным па дадзенай справе доказам, у выніку чаго прыйшла да памылковых высноваў аб тым, што прычынай смерці нашага сына не з'яўляецца грамадска небяспечнае дзеянне, прадугледжанае крымінальным законам», - пішуць яны ў сваім звароце ў пракуратуру горада Менска.

Згодна з вынікамі першаснай экспертызы, траўма чэрапа «з пераломам касцей зводу чэрапа злева» атрыманая ў выніку «падзення на плоскасці з наступным кантактам галавы вобласці патыліцы з пераважнай паверхняй». Іншымі словамі, чалавек памёр, зваліўшыся з вышыні ўласнага росту і стукнуўшыся галавой.

Аднак паводле медкарты №7534, дактары ЛХМД Менска паведамілі, што на справе мелі месца «шматлікія пераломы зводу і заснавання чэрапа, пераломы дугі левай скулавой косткі, асколачны пералом унутранай сценкі правай лобной пазухі з пераходам на ячэйкі рашэцістага лабірынта, удары мяккіх тканінаў галавы, удары заснавання лобных і скроневых доляў мозгу цяжкай ступені, гемарагічныя ўдары мозгу, рэчыва мозгу адрузлае, баразны мозгу згладжаныя, звіліны згушчаныя, на падставе лобных і скроневых доляў множныя кропкавыя і палосападобныя кровазліцці».

Калі адысці ад медыцынскіх тэрмінаў і назваць рэчы сваімі імёнамі, то атрымаецца, што галава Аксяневіча была раздробленая, прычым найсур'ёзныя пашкоджанні выяўленыя з розных бакоў яго чэрапа. Дзіцяці зразумела, што такія пашкоджанні немагчыма атрымаць ад адзінкавага падзення з вышыні ўласнага росту. Чаму тады гэта незразумела супрацоўнікам беларускай пракуратуры і экспертызы?!

Чаму ў экспертным заключэнні не гаворыцца пра вывіх пляча, які ўпраўляла брыгада «хуткай дапамогі» ў пакоі міліцыі на ст. метро «Кастрычніцкая» ўвечары 22 сакавіка. Акрамя таго, не выяўлены механізм шырокага крывападцёку на грудзіне, якога не было пры аглядзе лекарам хуткай медыцынскай дапамогі 22 сакавіка.

Гэта толькі нешматлікія з пытанняў, якія бацькі загінулага задаюць пракуратуры. Ёсць і шмат іншых.

Напрыклад, на якой падставе зроблена заключэнне дазнаўцы, што «закрытая чэрапна-мазгавая траўма, атрыманая ў выніку падзення на плоскасці, выключае супрацьпраўныя дзеянні (бяздзейнасць) трэціх асоб»? Толькі таму, што ім не здабыта «дадзеных пра тое, што ў дачыненні Аксяневіча А. М. здзейсненыя якія-небудзь супрацьпраўныя дзеянні, якія прывялі да смерці». Што было зроблена для гэтага? Практычна нічога, сцвярджаюць бацькі.

«Складваецца ўражанне, што дазнаўца шукае любую прычыну, каб не ўзбуджаць крымінальную справу», - пішуць бацькі Аксяневіча.

Акрамя таго, у заключэннях праверкі няма прававой ацэнкі незаконнаму ўтрыманню Аляксея Аксяневіча супрацоўнікамі міліцыі на працягу як мінімум пяці гадзін: з 20:05 22.03.2010 да, прынамсі, пачатку другой гадзіны ночы 23.03.2010.

Не ўстаноўлена, хто тэлефанаваў у 20:50 бацькам Аксяневіча і спраўляўся пра дзеяздольнасць сына, не дадзены адказ, з кім з супрацоўнікаў ГАМ-1 размазляла маці ў 23:30 і прасіла адпусціць сына, на што атрымала адмову.

Чаму судмедэкспертызе нават не было пастаўлена пытанне пра тое, ці мог загінулы атрымаць такія траўмы ў выніку дзеянняў іншых асоб.

Што за невядомы мужчына цікавіўся ў даведачнай бальніцы: «Аксяневіч памёр?», калі яшчэ ішла аперацыя?

Чаму апытаныя далёка не ўсе фігуранты, якія могуць унесці яснасць у гэтую справу?

У справе ёсць яшчэ адна дэталь, якая, верагодна, адыграла не апошнюю ролю ў трагедыі Аляксея Аксяневіча і яго сям'і.

Нехта Я. А. Гіль неаднаразова са жніўня 2007 года затрымліваўся міліцыяй за дробны крадзеж. Пры гэтым ён называўся імем Аляксея Аксяневіча. Міліцыя складала пратакол пра спробу крадзяжу, затрыманы сваю віну прызнаваў, раскайваюцца, абяцаў выплаціць штраф, па суду міліцыя яго адпускала. Раённыя суды Менска хутка прысуджалі Аксяневіча да штрафу ў яго адсутнасці і высылалі пастановы аб выплаце штрафаў. Аксяневічу восем разоў даводзілася ў судах розных раёнаў Менска даказваць сваю невінаватасць. Больш за тое, Савецкім РУУС г. Менска яшчэ ў снежні 2009 года было ўстаноўлена, што Я. А. Гіль, які пражывае ў г. Менску, сістэматычна здзяйсняючы правапарушэнні, называе сябе супрацоўнікам міліцыі імем Аксяневіча. Але і пасля гэтага ён працягваў красці, а суды - дасылаць Аксяневічу штрафы.

Такія пастановы судоў былі скасаваныя і справы спыненыя пасля разгляду касацыйных скаргаў. Але не ўсе суды пасля скасавання судовых пастановаў адклікалі з Адзінага банку дадзеных звесткі пра прававыя парушэнні, незаконна скінутыя на Аляксея Аксяневіча, і ён працягваў лічыцца ў базе дадзеных правапарушальнікам?

Дзевятая пастанова з суда Ленінскага раёна г. Менска прыйшла ўжо пасля смерці Аляксея. Суддзя М. І. Хома абвінаваціла яго ў няўдалай спробе крадзяжу з крамы «Полесье» 17 траўня 2010 года (г. зн. амаль праз два месяцы пасля смерці) і падвергла яго штрафу ў памеры 1.050.000 рублёў.

Цяпер звернем увагу на адно супадзенне. Як ужо гаварылася вышэй, у шэсць хвілін на другую ночы 23 сакавіка 2010 года міліцэйская база дадзеных выдала адказ на запыт з нагоды Аксяневіча. Гэты адказ утрымліваў несапраўдныя звесткі, якія ганяць гонар і імя Аляксея Аксяневіча, пра нібыта здзейсненыя ім правапарушэнні, што магло пацягнуць негатыўнае стаўленне супрацоўнікаў міліцыі да яго.

«Магчыма, гэтая акалічнасць паслужыла падставай для супрацоўнікаў міліцыі распусціць рукі», - пішуць бацькі Аксяневіча ў заяве ў пракуратуру горада Менска.

І гэта зусім не выглядае эмацыйным меркаваннем забітых горам бацькоў, калі ўлічыць, што менавіта гэты адказ на запыт з хлуслівымі звесткамі, выдадзены базай у 6 хвілін на другую ночы з'яўляецца апошняй дакладна устаноўленай падзеяй той трагічнай для Аксяневічаў ночы. Падзеі наступных некалькіх гадзін, у выніку якіх Аксяневіч атрымаў траўмы, якія прывялі да яго смерці, пакрытыя тайнай. А галоўнае - дазнаўцы не даюць адказ на пытанне, ці быў вызвалены Аксяневіч з Ленінскага РУУС, і калі быў, то ў які час.

У Аляксея Аксяневіча засталіся бацькі і 14-гадовая дачка. Яго бацькі працягваюць дамагацца праўды, і пракуратура праводзіць чарговую праверку па гэтай справе. Застаецца шмат незразумелага. Не ўсе дэталі ўяўляецца магчымым адлюстраваць у рамках аднаго артыкула.

Дакладна вядома на дадзены момант толькі адно: калі б Аксяневіч не звярнуўся па дапамогу да супрацоўнікаў міліцыі ў той дзень, ён вярнуўся б дадому жывым.