«The Wall Street Journal»: Расея адмаўляецца ратаваць Лукашэнку

МВФ беларускаму дыктатару таксама не дапаможа - з-за палітвязняў у турмах і адсутнасці свабодных выбараў.

Беларусь можа атрымаць пазыку толькі ў адзін мільярд даляраў у гэтым годзе, каб справіцца з крызісам валютных рэзерваў у краіне, заявіў міністр фінансаў Расеі ў сераду. Сума пазыкі - значна меншая за планаваную, што азначае, што краіны не дасягнулі пагаднення па нагодзе продажу найважнейшых беларускіх актываў. Гэта таксама ставіць пад сумнеў здольнасць аўтарытарнага кіраўніка Аляксандра Лукашэнкі справіцца з хістаюцца эканомікай, піша амэрыканскае выданне «The Wall Street Journal» (Пераклад - Inosmi.ru).

Першапачатковыя перамовы ішлі аб крэдыце памерам у 2,7 мільярда даляраў - ён павінен быў быць выдадзены ў гэтым годзе. Цяпер Расея і кіраваны з Масквы фонд дапамогі былым краінам СССР пададуць Менску 3 мільярды даляраў, але яны будуць паступаць па адным мільярдзе на год, паведаміў расейскі міністр фінансаў Аляксей Кудрын.

Кудрын адзначыў, што толькі сродкаў фонду ЕўрАзЭС для беларускай эканомікі будзе недастаткова. «Акрамя крэдытнай падтрымкі мы бачым, што неабходна і прыватызацыя шэрагу аб'ектаў. Іншыя краіны могуць быць зацікаўленыю», - дадаў Кудрын. «Мы лічым, што гэтых сродкаў можа быць недастаткова, таму неабходна выходзіць і на Міжнародны валютны фонд». Канчатковыя дэталі пагаднення будуць абгавораныя да канца тыдня.

Расея спрабуе купіць частку актываў «Белтрансгаза», дзяржаўнай кампаніі, якая пастаўляе расейскі газ у Еўропу. Афіцыйныя асобы Беларусі заявілі ў красавіку, што продаж часткі кампаніі, якой ужо напалову валодае «Газпрам», магчымая. Эксперты лічаць, што краіна атрымала недастаткова дапамогі, бо Лукашэнка адмовіўся прадаваць астатнюю частку актываў.

«Расея крыху стамілася ад абяцанняў Лукашэнкі правесці прыватызацыю, якія ніколі не выконваюцца», - лічыць Юлія Цяпляева, галоўны эканаміст BNP Paribas ў Маскве. «У апошні час у Лукашэнкі не ўсё атрымліваецца».

Беларускі кіраўнік называў сваю краіну «выспай міру і стабільнасці», падаўшы жыхарам краіны вялікія сацыяльныя гарантыі і выгоды, пазбаўляючы іх палітычнай волі. Менавіта сацыяльная палітыка, распачатая напярэдадні прэзідэнцкіх выбараў мінулага года, прывяла краіну да зніжэння запасаў замежнай валюты на 25% да студзеня гэтага года.

Зварот у Міжнародны валютны фонд можа апынуцца цяжкім заданнем для ізаляванага Лукашэнкі. Жорсткія разгоны апазіцыйных мітынгаў падчас выбараў вымусілі заходнія краіны ўвесці санкцыі супраць Беларусі і абвясцілі Лукашэнку і ягоных галоўных паплечнікаў персонамі нон-грата. Беларусь завяршыла праграму МВФ у 2009 годзе, забяспечыўшы 2,9 мільярда даляраў крэдыту ад арганізацыі.

Беларусь распачала некалькі крокаў для стабілізацыі эканамічнай сітуацыі ў краіне. Цэнтральны банк краіны выпусціў у сераду заяву, што дазволіць рознічным абменным пунктах здзяйсняць абмен валют па рынкавым кошце, а не фіксаваным. Раней абменныя пункты мелі права праводзіць аперацыі згодна з дзяржаўным фіксаваным коштам у 3061 рубель за даляр, у той час як рынкавы кошт даляра для кампаній складаў 5000 рублёў.

Розніца ў курсах прывяла да дэфіцыту замежнай валюты ў абменных пунктах і банках. Асцерагаючыся дэвальвацыі, якую Расея і МВФ бачаць як адзінае рашэнне беларускай крызіснай сітуацыі, жыхары краіны пачалі закупляцца раслінным маслам, цукрам і іншымі прадметамі неабходнасці.

У сераду Беларусь падвысіла стаўку рэфінансавання да 14%, таксама па рэкамендацыі МВФ. Дадатковыя рэформы будуць цяжка здзяйсняльныя для Лукашэнкі, лічаць эксперты. «Лукашэнка не рэфарматар. Ён зацікаўлены ў тым, каб утрымаць уладу і цяперашняе становішча», - лічыць Цяпляева.