23 снежня 2024, панядзелак, 15:03
Падтрымайце
сайт
Сім сім,
Хартыя 97!
Рубрыкі

Што ты вярзеш, Мікола?

61
Што ты вярзеш, Мікола?
Наталля Радзіна

Нягледзячы на нападкі, "Хартыя'97" застаецца самым папулярным беларускім сайтам.

За 27 гадоў працы незалежнай журналісткай я, вядома, звыкла да паклёпаў і дыфамацыі, якія ўвесь час ліліся на мяне, маіх калег і сайт «Хартыі'97» бясконцай плынню. Разумею, што гэта неад'емная частка прафесіі, і звычайна я не надаю нападкам вялікага значэння. Аднак апошнім часам бачу, што нападаць пачалі ўжо нават не толькі прапагандысцкія шаўкі рэжыму і яго падбрэхічы, а выданні і людзі, якія называюць сябе «незалежнымі» і «апазіцыйнымі». Іх падабенства з БТ і Азаронкам - дзіўнае.

Апошняе інтэрв'ю кіраўніка Свабоднага тэатра Мікалая Халезіна сайту «Наша Ніва» – настолькі занадта хлуслівае, што я не магу не адказаць. Хлусня ў гэтым інтэрв'ю наконт мяне, маіх калег і сайта літаральна ў кожным слове. Пакінем пакуль пытанне, чаму некалі паважанае выданне «Наша Ніва» ўдзельнічае ў цкаванні калег, распаўсюджвае хлуслівую інфармацыю і бяздоказна абвінавачвае лідараў беларускага супраціву ва ўчыненні злачынстваў.

Мяне здзіўляе персона самога Халезіна, які некалі шмат гадоў быў нашым сябрам і з якім я асабіста працавала ў газеце «Имя» і затым у грамадзянскай ініцыятыве «Хартыя'97». Да самога сайту Charter97.org гэты чалавек, адразу скажу, ніколі не меў дачынення, зрэдку ў канцы 1990-х-пачатку 2000-х на нашых старонках з'яўляліся яго аўтарскія артыкулы, але не больш за тое. У 2005 годзе ён стварыў Свабодны тэатр і дыстанцыяваўся ад якой-небудзь палітычнай і журналісцкай дзейнасці. Мы мірна разышліся, таму што мэта і задача «Хартыі'97» заўсёды была адна - барацьба за свабоду і незалежнасць Беларусі, супрацьстаянне злачыннаму рэжыму Лукашэнкі і прасоўванне дэмакратычных каштоўнасцяў. На нейкія іншыя праекты ніхто з нас ніколі не пераключаўся.

Я не казала і не пісала пра Халезіна нічога дрэннага, проста таму што заўсёды памятаю тое добрае, што было ў нашых стсунках у ранейшыя гады. Але зараз я хачу спытаць: што ты вярзеш, Мікола?

Заява, што сайт «Хартыі'97» і выбарчую кампанію кандыдата ў прэзідэнты Андрэя Саннікава ў 2010 годзе фінансаваў ізраільскі мецэнат Леанід Неўзлін - поўнае глупства. І Халезін выдатна ведае, як мы, не маючы практычна ніякіх сродкаў, кінуліся, як у атаку, у гэтую кампанію і практычна перамаглі ў ёй. Са звестак незалежных назіральнікаў, лідар «Еўрапейскай Беларусі» Саннікаў тады выходзіў у другі тур з Лукашэнкам. Але пасля Плошчы 19 снежня 2010 года мы ўсё патрапілі ў турмы. Халезін, дарэчы, не.

Напярэдадні гэтых «выбараў» быў забіты заснавальнік сайту «Хартыі» Алег Бябенін, я была фігуранткай шматлікіх крымінальных спраў і ўрэшце была збітая і арыштаваная ў дзень выбараў аўтаматчыкамі ў масках разам з усімі журналістамі.

Халезін цудоўна ведае, як я пасля турмы і напярэдадні суда ўцякала з Беларусі без капейкі ў кішэні. Якімі цяжка былі мае ўцёкі без пашпарта, які ў мяне канфіскавалі ў турме КДБ. І як мы з калегамі потым аднаўлялі працу сайта на эміграцыі: спачатку ў Вільні, дзякуючы дапамозе літоўскага ўрада, а потым і ў Варшаве, куды нас запрасіла Міністэрства замежных спраў Польшчы.

А агучаная Халезіным інфармацыя аб кватэры былога палітвязня Змітра Бандарэнкі - наогул падсудная хлусня. Ніякай кватэры ў Варшаве ва ўласнасці Змітра няма і ніколі не было. А кватэра ягонай жонкі Вольгі ў Менску, дзе ён быў прапісаны, нядаўна была арыштаваная беларускімі ўладамі.

Аб дапамозе ізраільскага мецэната Леаніда Неўзліна сайту «Хартыя'97» я ўжо пісала раней. Інфармацыя аб падтрымцы нас фондам Cooperation for Democracy Foundation знаходзіцца ў адкрытым доступе як на сайце самога фонду, так і на старонцы Charter97.org.

Усе 27 гадоў працы «Хартыі'97» нам дапамагалі і дапамагаюць розныя фонды ў падтрымку дэмакратыі, а таксама тысячы чытачоў сайта. Ніводны з фондаў і партнёраў ніколі не ставіў нам ніякіх умоў працы, не паказваў якія тэмы мы можам асвятляць, а якія не. Таму яшчэ раз, спецыяльна для Халезіна і іншых: канструктыўная крытыка Святланы Ціханоўскай - гэта наша права і абавязак незалежных журналістаў. У нас ужо ёсць адна «святая карова…, якая 30 гадоў сядзіць на троне, крытыка якой - крымінальнае злачынства. І мне незразумелая цяга некаторых «апазіцыйных» дзеячаў і медый у найлепшых таталітарных традыцыях ствараць яшчэ адну недатыкальную персону.

Далей: адкуль узяўся наратыў пра «рускага алігарха»? Леанід Неўзлін - грамадзянін Ізраіля, жыве там больш за 20 гадоў, ён адмовіўся ад расейскага грамадзянства, з'яўляецца асабістым ворагам дыктатара Пуціна, прысуджаны пуцінскім судом да пажыццёвага зняволення.

І сапраўды, Неўзлін - мой сябар і чалавек, які шмат зрабіў для развіцця дэмакратыі ў многіх краінах. У сённяшніх атаках на яго і неабгрунтаваных абвінавачаннях я бачу руку расейскіх спецслужбаў, а цяпер, відавочна, да гэтых нападак актыўна далучыўся і беларускі КДБ, адначасова спрабуючы чарговым разам знішчыць ненавісную «Хартыю», якая, паводле звестак Similarweb, працягвае заставацца самым папулярным беларускім незалежным сайтам.

Дык што ж робіць менавіта Халезін? Навошта гэтая жахлівая хлусня? Бо гэта ўжо не ўпершыню: у 2017 годзе ён актыўна ўдзельнічаў у кампаніі паклёпу супраць мяне асабіста, сайта «Хартыі'97» і лідараў беларускай апазіцыі паралельна з уладамі і спецслужбамі. Але мы тады выстаялі і сталі яшчэ мацнейшымі.

Я не хачу думаць, што Халезін - частка плана рэжыму Лукашэнкі ў дыскрэдытацыі «Хартыі'97». У мяне няма іншага лагічнага тлумачэння, акрамя як падазраваць, што ў Мікалая пачаўся ранні старэчы маразм і ён ужо блытае рэальнасць са сваімі хворымі фантазіямі. Таму што толькі чалавек з відавочнымі адхіленнямі ў псіхіцы будзе так самазабыўна хлусіць, трэсціся ад нянавісці і мэтанакіравана паклёпнічаць на сваіх былых сяброў.

Як яму дапамагчы? Па старым сяброўстве магу параіць добрага лекара.

Наталля Радзіна, галоўная рэдактарка Charter97.org

Напісаць каментар 61

Таксама сачыце за акаўнтамі Charter97.org у сацыяльных сетках