Ордэр на арышт Лукашэнкі могуць выдаць ужо ў красавіку

У Гаазе абмяркоўваюць, як гэта паскорыць.

2 снежня ў Гаазе (Нідэрланды) адкрываецца 23-я сесія Асамблеі Міжнароднага крымінальнага суда. У рамках сесіі ўпершыню адбудзецца сайд-івэнт, прысвечаны перспектывам разгляду ў МКС беларускага пытання: "Беларуская сітуацыя ў МКС: юрысдыкцыя МУС і неабходнасць падтрымкі дзяржаў-удзельніц", паведамляе "Белсат".

Падзея прысвечаная перадачы 30 верасня ўрадам Літвы беларускай сітуацыі ў Офіс пракурора Міжнароднага крымінальнага суда. Яе мэта - звярнуць увагу іншых дзяржаў-удзельніц Рымскага статута да сітуацыі экстэрытарыяльных злачынстваў супраць чалавечнасці, якія чыняцца прадстаўнікамі ўлад Аляксандра Лукашэнкі на тэрыторыі краін-удзельніц Рымскага статута.

У мерапрыемстве бяруць удзел прадстаўнікі Міністэрства юстыцыі Літвы, Міжнароднага камітэта расследавання катаванняў у Беларусі, а таксама вядомыя міжнародныя экспэрты ў сферы такіх міжнародных злачынстваў, уключаючы тых, хто раней працаваў з сітуацыяй у М'янме і Бангладэш.

На якім этапе разгляд справы?

Кіраўнік Народнай антыкрызіснай управы Павел Латушка ў каментары "Белсату" адзначыў важнасць падтрымкі звароту ўрада Літвы ў офіс пракурора МКС, каб паскорыць пачатак крымінальнага расследавання фактаў злачынства супраць чалавечнасці ў дачыненні да Аляксандра Лукашэнкі. На ягоную думку, таксама вельмі важна акцэнтаваць увагу на неабходнасці перадачы дадатковых доказаў, сабраных шматлікімі праваабарончымі арганізацыямі, паводле фактах злачынстваў супраць чалавечнасці, учыненых на тэрыторыі Беларусі.

"На сённяшні дзень беларуская сітуацыя мае статус папярэдняга расследавання, што ажыццяўляе Офіс пракурора Міжнароднага крымінальнага суда", - падкрэсліў Латушка.

Ён таксама нагадаў, што 27 лістапада Офіс пракурора МКС звярнуўся ў палату папярэдняй вытворчасці нумар адзін, якая таксама займаецца разглядам беларускай сітуацыі, з прапановай выдаць ордэр на арышт кіраўніка М'янмы Мін Аун Ляйна паводле факту дэпартацыі насельніцтва. Як мяркуе кіраўнік НАУ, гэта вельмі падобны да беларускага выпадку:

"Для нас гэта прэцэдэнт, і падкрэслівае, што ёсць рэальныя шанцы таго, што і такое пытанне будзе пастаўленае ў дачыненні да Лукашэнкі".

Латушка таксама заклікаў перадаваць довады злачынстваў Лукашэнкі, каб пасля яны былі перададзены ў МКС.

Палітык таксама адзначыў, што Міжнародны крымінальны суд апошнім часам паскорыў выдачу ордэраў. Цяпер гэта займае не гады, як было раней, а да паўгода, як у выпадку Уладзіміра Пуціна.

“Мы спадзяемся, што пракурор Міжнароднага крымінальнага суда звернецца з адпаведным зваротам у Палату папярэдняй вытворчасці з прапановай выдачы ордэру на арышт Лукашэнкі недзе прыблізна ў красавіку наступнага года. Але зразумела, што мы не можам казаць за пракурора”, - дадаў Латушка.

Латвія і Польшча падтрымалі зварот

Нагадаем, што 30 верасня ўрад Літвы пры падтрымцы беларускіх дэмакратычных сіл перадаў у Офіс пракурора МКС матэрыялы аб “транспамежных злачынствах супраць чалавечнасці, учыненых Лукашэнкам і ягонымі суўдзельнікамі ў дачыненні да беларусаў”. Вільня патлумачыла свой крок тым, што больш не можа бяздзейнічаць. Беларускія дэмакратычныя сілы заклікалі краіны, якія ратыфікавалі Рымскі статут, падтрымаць намаганні Літвы ў прыцягненні Аляксандра Лукашэнкі да адказнасці ў МКС.

Міністэрства замежных спраў Польшчы падтрымала ўжо зварот Літвы ў МКС. У польскім ведамстве заявілі, што "ёсць абгрунтаваныя падставы меркаваць, што рэжым Лукашэнкі мог учыніць злачынствы, вызначаныя ў статуце Міжнароднага крымінальнага суда".

Таксама Міністэрства замежных спраў Латвіі паведаміла "Белсату" "аб сваёй падтрымцы звароту Літоўскай Рэспублікі ў МКС". Акрамя таго, латвійскае МЗС "шчыльна супрацоўнічае" з іншымі дзяржаўнымі ўстановамі пры ацэнцы зместу звароту і аргументаў, прыведзеных Літвой. А міністр замежных спраў Беларусі Максім Рыжанкоў назваў зварот Літвы ў Гаагу "бесперспектыўным".

Спікер МКС Фадзі эль-Абдала заявіў: нягледзячы на тое, што Беларусь не з'яўляецца чальцом Міжнароднага крымінальнага суда, той можа прыцягнуць краіну да адказнасці за ўдзел у дэпартацыі Расеяй украінскіх дзяцей, калі будуць довады гэтага. Ён нагадаў, што зімой 2024 года ўлады Беларусі паказалі групу ўкраінскіх дзяцей з акупаванага Расеяй горада Антрацыт. Іх адправілі ў Магілёў, дзе размясцілі ў санаторыі, а беларускія вайскоўцы праводзілі для іх трэнінгі.

Вы можаце падтрымаць сайт Charter97.org наступным чынам:

РАЗЛІКОВЫ МУЛЬТЫВАЛЮТНЫ РАХУНАК ДЛЯ АХВЯРАВАННЯЎ:

Назва банка: Bank Millennium S.A.
Адрас: ul. Stanislawa Zaryna, 2A, 02-593, Warszawa
IBAN: PL97116022020000000216711123
SWIFT: BIGBPLPW
Імя ўладальніка рахунку: Fundacja “KARTA ‘97”
рызначэнне аплаты: Darowizna na cele statutowe

Звязацца з намі можна праз адрас charter97@gmail.com