Падвойная няўдача БелАЭС

Электрычнасць для беларусаў даражэе, а Балтыя адключылася ад БРЭЛ.

У панядзелак было апублікавана пастаўленне ўрада аб падвышэнні тарыфаў ЖКГ. Пры гэтым тарыфы на электраэнергію падвышаюцца адразу на 12%, пры гадавым прагнозе інфляцыі на 5%. І атрымліваецца, што альбо ўрад не верыць у свае прагнозы, альбо тарыфы на электрычнасць будуць расці ўдвая хутчэй, чым усе астатнія кошты. А калі ўрад усё ж верыць сваім прагнозам, значыць ён зусім не верыць у сваю атамную станцыю.

Таму што галоўнай перавагай атамнай станцыі павінна была стаць танная электрычнасць. Літаральна нядаўна міністэрства энэргетыкі выхвалялася поспехамі беларускай атамнай станцыі. Са звестак міністэрства, за мінулы год БелАЭС вырабіла 15,7 млрд кілаватгадзіны электраэнэргіі і гэта дазволіла зэканоміць 2,4 млрд кубаметраў газу.

Але калі станцыя забяспечвае краіне такую каласальную эканомію, то тарыфы ў вас у прынцыпе не павінны расці. А калі расці, то дакладна не вышэй за ўзровень інфляцыі. Але праблема ў тым, што атамная электрычнасць, вядома, танная, але заплаціць за яе давялося дорага.

Беларуская атамная станцыя каштавала 6 млрд даляраў. З іх амаль 5,5 млрд - расейскі крэдыт, за якім Беларусь расплачваецца ўжо другі год. Хаця першапачаткова меркавалася, што плаціць за крэдыт улады будуць грашыма ад продажу электрычнасці з беларускай атамнай станцыі суседзям. Але будаўніцтва атамнай станцыі сапсавала стасункі з суседзямі, і прадаваць электрычнасць не было каму.

Акурат за дзень да публікацыі пастановы аб павышэнні тарыфаў Літва, Латвія і Эстонія канчаткова выйшлі з БРЭЛЛ, адзінай энэргетычнай сістэмы, якая аб'ядноўвала іх з Беларуссю і Расеяй, і далучыліся да энэргасістэмы Еўразвязу. Прэзідэнт Літвы Гітанас Наўседа пракаментаваў гэта словамі: «Goodbye Russia. Goodbye Lenin»

Энэргетычны калапс, якім палохалі беларускія і расейскія дзяржаўныя медыі, у балтыйскіх краінах не здарыўся. Ён сапраўды і не мог здарыцца. Працэдура пераразання высакавольтнай лініі мела сімвалічнае значэнне. Дэмантаж ліній электраперадач пачаўся яшчэ некалькі месяцаў таму. А электрычнасць у Беларусі і Расеі балтыйскія краіны не куплялі з 2022 года.

Але для даляглядаў беларускай атамнай электрычнасці гэта, вядома, дрэнная навіна. Нават калі суседзі перадумаюць і захочуць набываць электрычнасць у Беларусі, гэта будзе ўжо немагчыма зрабіць. Так што кампенсаваць выдаткі на будаўніцтва АЭС можна толькі за кошт уласных беларускіх спажыўцоў.

І добра, што пакуль беларусам даводзіцца плаціць толькі за адну АЭС. Бо ў планах у беларускіх уладаў пабудаваць другую. А танная электрычнасць з дзвюх атамных станцый будзе каштаваць удвая даражэй, чым з адной.

Фелікс Мірскі, «Белорусы и рынок»

Вы можаце падтрымаць сайт Charter97.org наступным чынам:

РАЗЛІКОВЫ МУЛЬТЫВАЛЮТНЫ РАХУНАК ДЛЯ АХВЯРАВАННЯЎ:

Назва банка: Bank Millennium S.A.
Адрас: ul. Stanislawa Zaryna, 2A, 02-593, Warszawa
IBAN: PL97116022020000000216711123
SWIFT: BIGBPLPW
Імя ўладальніка рахунку: Fundacja “KARTA ‘97”
рызначэнне аплаты: Darowizna na cele statutowe

Звязацца з намі можна праз адрас charter97@gmail.com