У Менску скончыліся «аднапакаёўкі»?
- 20.03.2025, 11:37
- 4,286

Што адбываецца на рынку нерухомасці.
У беларускіх банках амаль не засталося даступных крэдытаў на нерухомасць - стаўкі паднялі як для чаргавікоў, так і для тых, хто купляе жыллё на агульных падставах. І гэты факт адназначна адаб'ецца на рынку нерухомасці: традыцыйна даволі вялікую дзель на ім займаюць тыя, хто купляе кватэры паводле схемы "частка сваіх назапашванняў, астатняе дабяру крэдытам". Які сцэнар далейшых падзей цяпер найбольш магчымы і дзе ўзяць грошы, калі з банкаўскім крэдытам нічога не атрымліваецца, - officelife.media абмеркаваў гэтую сітуацыю з экспэртамі рынку.
Адкуль у Менску дэфіцыт кватэр?
Люты на сталічным рынку нерухомасці вызначыўся новым трэндам: у Менску здарыўся дэфіцыт кватэр. У першую чаргу размова ідзе аб жыллі невялікай плошчы. У пачатку сакавіка на «другасным рынку» было выстаўлена менш за 6,7 тыс. кватэр, пры тым што парогам, пры якім пачынаецца дэфіцыт, лічыцца лічба на 7 тыс. варыянтаў.
- Аднапакаёвых кватэр не стае як на рынку новабудоўляў, так і на другасным рынку, - пацвярджае незалежная экспэртка ў жылой нерухомасці Наталля Літоўская. Пры гэтым дэфіцыту «двухпакаёвак» або «трохпакаёвак» няма.
Чаму такія папулярныя «аднапакаёўкі»? На рынку вялікая дзель угод паводле прынцыпу «сабраў назапашанае і дакрэдытаваўся ў банку». А паколькі людзі маюць, як правіла, невялікімі сумамі, то выбіраюць невялікія кватэры. Дадамо сюды так званых «інвестараў», якія купляюць кватэры пад рэшту і таксама ўкладваюць у асноўным у аднапакаёвыя ці кватэры-студыі. Ну і нарэшце, пакупнікі з рэгіёнаў, на якіх зусім нядаўна прыпадала 20% усіх угод, - яны таксама часцей за ўсё купляюць «аднапакаёўкі».
А вось тое, што рынак нерухомасці Менска «разагналі» расейцы, якія скупляюць тут кватэры, Наталля Літоўская разглядае не больш як міф: вялікага попыту з боку суседзяў няма, і гісторыя «расейскіх пакупнікоў» - гэта хутчэй пра тых, хто з'ехаў на заробкі і надумаў вярнуцца сам ці купіць кватэру бацькам. Масавымі такія выпадкі ніяк не назавеш. І ўжо сапраўды не яны ствараюць дэфіцыт аднапакаёвых кватэр у старых спальных раёнах Менска.
- Але, думаю, дэфіцыт «аднапакаёвак» - гэта часовая з'ява. Для многіх і такія кватэры ўжо становяцца непад'ёмнымі.
На лічбах гэта выглядае так: пры цяперашняй стаўцы на 18,18% і даходах на 2-3 тыс. рублёў банк пазычыць максімум $15-24 тысяч. Значыць, пры цяперашніх коштах, каб купіць кватэру, трэба мець мінімум $30-40 тысяч уласных сродкаў.
- А паколькі магчымасцяў дакрэдытавацца будзе менш, а сумы крэдытаў будуць невялікімі, нейкая колькасць людзей проста паставяць развязання кватэрнага пытання на паўзу. На мой погляд, мы ўжо дасягнулі мяжы платаздольнасці, - рэзюмуе Наталля Літоўская.
Значыць, кошты неўзабаве ўпадуць?
Калі глядзець на аналітыку партала Realt.by, то можна ўбачыць, што на мінулым тыдні вырасла колькасць аб'яў, у якіх прадаўцы знізілі кошт, - такіх было амаль 500. Але адначасова былі і тыя, хто, наадварот, падвысіў кошт, - такіх кватэр было 300. У выніку на мінулым тыдні сярэдняя цана "700" у Менск 0,5% вырасла на 0,5%. Калі ж кватэры патаннеюць?
На думку Наталлі Літоўскай, чакаць, што зараз праз падаражанне0 крэдытаў для самай масавай групы пакупнікоў рынак аб0рынецца, дакладна не варта.
- Ацаніць, як ўпала колькасць угод, мы зможам толькі ў красавіку - да 10 сакавіка крэдыты каштавалі трохі танней. Ну а паколькі рынак жылля досыць інэртны, то відавочныя змены ў лічбах сярэдняга кошту квадратнага метра ўбачым улетку.
Што рабіць, калі банк не дае добры крэдыт
Яшчэ адзін нюанс фінансавання на рынку жылля ў Беларусі ў тым, што банкі стандартызавана падыходзяць да выдачы сваіх прадуктаў.
- Напрыклад, я, з'яўляючыся самазанятай і маючы добры паводле беларускіх мерках даход, атрымліваю адмову ў іпатэчным аддзеле крэдытавання нашых банкаў, - падае прыклад Наталля Літоўская. - І ніякая добрая крэдытная гісторыя мне не дапаможа.
У такім жа становішчы зараз многія ІП (банкі проста не ведаюць, што ў будучыні будзе з іх статусам), а таксама тыя, хто атрымлівае даходы з-за мяжы.
- Добрым варыянтам, калі даходы «не пасуюць» для банка, можа стаць лізінг, асабліва з улікам таго, што ў ім не патрэбныя паручальнікі. Але ён пакуль не такі папулярны, як крэдыты. Напрыклад, не ўсе ведаюць, што ў кватэры, якая набытая ў лізінг, можна зарэгістравацца, як і ў звычайнай, а адсоткавыя стаўкі амаль такія ж, як у банках.