Заходнія санкцыі пазбавілі Расею амаль $500 млрд прыбыткаў

Ад еўрапейскіх санкцый расейская эканоміка пакутуе больш за ўсё.

Уладзімір Пуцін спрабуе хоць часткова вывесці Расею з-пад санкцый, дамовіўшыся пра паслабленне напружанасці з новай прэзідэнцкай адміністрацыяй ЗША. Але еўрапейскія краіны ад абмежавальных захадаў не адмовяцца, заявіў спецпасланнік ЕЗ у санкцыях Дэвід О’Саліван. Ён мяркуе, што яны эфектыўныя, і паказвае, што менавіта ад еўрапейскіх санкцыяў расейская эканоміка пакутуе больш за ўсё, паведамляе The Moscow Times.

З лютага 2022 г., калі Пуцін развязаў вайну ва Украіне, Расея страціла праз заходнія санкцыі больш за $450 млрд прыбыткаў, піша О’Саліван у артыкуле для Цэнтра аналізу еўрапейскай палітыкі (CEPA). Гэта адпавядае ваенным выдаткам Расеі амаль за тры гады, указвае ён. Акрамя таго, эканамічныя захады заходніх краінаў вымусілі Расею выдаткаваць $10 млрд, каб сфармаваць ценевы флот для вывазу нафты ў абыход усталяванай «вялікай сямёркай» коштавай столі.

Традыцыйна за самыя балючыя ўважаюцца санкцыі ЗША. Дзякуючы глабальнаму характару даляравай фінансавай сістэмы забарона на працу з ёй банкаў і кампаній якой-небудзь дзяржавы наносіць сур'ёзны ўдар па ягонай эканоміцы. ЗША таксама валодаюць эфектыўнымі магчымасцямі для рэалізацыі другасных санкцый – пакарання банкаў з іншых краінаў, якія наважваюцца працаваць з падсанкцыйнымі асобамі. Аднак эканамічныя сувязі Расеі з ЗША і да вайны былі нязначнымі – у адрозненне ад сувязяў з Еўропай. Менавіта таму еўрапейскія захады, такія як адмова ад гандлю з Расеяй, спыненне набыцця яе газу, нафты і вугалю, забарона на пастаўку прадукцыі падвойнага прызначэння і перадавых тэхналогій, сыход кампаній, якія працавалі ў ёй, санкцыі супраць кампаній і фізічных асобаў, замарожванне валютных рэзерваў на 200 млрд еўраў і адключэнне банкаў ад сістэмы SWIFT нанеслі найбольш адчувальны ўдар па расейскай эканоміцы, указвае О’Саліван. «Мы павінны прадаўжаць чыніць ціск», – настойвае ён.

Расея займала 5-е месца з дзеллю 5,8% сярод партнёраў ЕЗ у таваразвароце, які да вайны складаў 253 млрд еўраў; з таго часу ён упаў на 74% да 68 млрд еўраў. Між тым з ЗША ў Расею ў 2021 г. накіроўвалася толькі 0,4% экспарту – прыкладна столькі сама, колькі ў Гандурас; у 2024 г. гэты лік склаў вартыя жалю $3,5 млрд.

Імпарт расейскай нафты ў ЕЗ упаў на 90%, і хоць Расея змагла перанакіраваць плыні ў Азію, трапіўшы ў залежнасць ад Кітая і Індыя, яна страціла на гэтым многія мільярды даляраў праз дысконт, з якім цяпер прадаецца яе нафта, выдаткаў на набыццё і рэгістрацыю старых танкераў, росту ставак фрахту і рэгулярнага спаду аб'ёмаў экспарту ў выніку ўсё новых абмежавальных захадаў, такіх як «развітальныя» санкцыі адміністрацыі Джо Байдэна 10 студзеня.

Мабыць, нідзе адмоўныя наступствы расейскай агрэсіі не выявіліся гэтак яскрава, як у газавым сектары. Расея страціла еўрапейскі рынак і няздольная знайсці яму замену. Калі да вайны яна забяспечвала 45% імпарту газу ў ЕЗ, то цяпер – усяго 15%, паказвае О’Саліван.

Пры гэтым дзель «Газпрама», паводле звестак Еўракамісіі, упала да 7% (частку стратаў замясцілі пастаўкі ЗПГ, якія выраслі, хоць і ў гэтым сектары праект «Арктык ЗПГ 2» праз санкцыі так і не змог больш чым за год пачаць экспарт газу). Газавы бізнэс «Газпрама» прынёс у 2024 г. 1 трлн чыстых стратаў, а запасы валюты на ягоных рахунках абрынуліся больш чым у 50 разоў да нікчэмных да $13,5 млн, паводле справаздачы РСБУ.

На рост эканамічных цяжкасцяў у выніку санкцыяў указвае мноства прыкметаў, што тлумачыць, чаму Крэмль хоча іх скасаваць, піша О’Саліван. Для фінансавання ваеннай эканомікі Пуціну давялося «разрабаваць» Фонд нацыянальнага дабрабыту, «канібалізуючы прадукцыйныя галіны і сістэму сацыяльнага забеспячэння», адзначае ён.

За тры гады вайны Расея выдаткавала дзве траціны фонду, і на 1 сакавіка ягоная ліквідная частка скарацілася да 3,394 трлн руб., або $38,7 млрд; гэта 1,6% прагнознага ВУП на 2025 г. – мінімум з моманту стварэння фонду ў 2008 г.

Праз абмежаванне доступу да тэхналогій расейская прамысловасць дэградуе, санкцыі вядуць да росту выдаткаў і падзення якасці абсталявання, а «кошт камплектавальнікаў для расейскай ваеннай машыны вырас на 30%», паказвае О’Саліван. Спрабуючы дамовіцца з ЗША пра зніжэнне напружанасці, Пуцін дамагаецца частковага зняцця санкцый. Сярод іншага, праз адсутнасці камплектавальнікаў для самалётаў вельмі цяжкая сітуацыя складваецца ў сектары авіяперавозак. У выніку ўтварыўся дэфіцыт цывільных самалётаў, іх не стае для арганізацыі праграмаў тураператараў, і кожны год са строю будуць дадаткова выходзіць 50–100 лайнераў, як сцвярджае Расейскі звяз туріндустрыі.

У Маскве мяркуюць, што наладжванне сувязяў з Трампам можа прынесці не толькі геапалітычныя, але і эканамічныя выгады, у тым ліку аднаўленне паставак кампанентаў для эксплуатаваных у Расеі самалётаў Boeing, піша The New York Times.

Таму О’Саліван настойвае:

«Хоць санкцыі не абароненыя ад абыходу, яны служаць жыццёва важным элементам, абцяжарваючы, запавольваючы і даражаючы вядзенне вайны Расеяй. Мы павінны прытрымлівацца вызначанага курсу».

Вы можаце падтрымаць сайт Charter97.org наступным чынам:

РАЗЛІКОВЫ МУЛЬТЫВАЛЮТНЫ РАХУНАК ДЛЯ АХВЯРАВАННЯЎ:

Назва банка: Bank Millennium S.A.
Адрас: ul. Stanislawa Zaryna, 2A, 02-593, Warszawa
IBAN: PL97116022020000000216711123
SWIFT: BIGBPLPW
Імя ўладальніка рахунку: Fundacja “KARTA ‘97”
рызначэнне аплаты: Darowizna na cele statutowe

Звязацца з намі можна праз адрас charter97@gmail.com