Капітан 1 рангу запасу расказаў, якая краіна можа гарантаваць мір у Чорным моры
4- 27.03.2025, 18:10
- 5,614

Названыя тры індыкатары патэнцыйнага замірэння ў моры.
Рэальным гарантам бяспекі ў Чорным моры магла б стаць Турцыя, якая мае адпаведныя сілы і кантралюе Басфор.
Такое меркаванне ў інтэрв'ю «Радыё Свабода» выказаў капітан 1-га рангу запасу, былы намеснік начальніка штаба ВМС УСУ Андрэй Рыжэнка.
«Рэальным гарантам можа быць той, хто мае сілу на моры - караблі, ці авіяцыю. Ва ўмовах Чорнага мора рэальным гарантам можа быць Турцыя. Таму што ў яе ёсць сілы і яна кантралюе пратоку Басфор, праз якую не прапусціць да заканчэння баявых дзеянняў караблі іншых краін. Гэта яе права, паводле Канвенцыі Мантрэ», - сказаў ён.
Ён дадаў, што прэзідэнт краіны Раджэп Эрдаган жадае заканчэння баявых дзеянняў ва Украіне, і Турцыя мае вайсковыя актывы на моры для таго, каб кантраляваць замірэнне. Таксама яна пры неабходнасці можа ўжыць зброю, але гэта з'яўляецца «вельмі пікантным пытаннем».
«Хоць мы памятаем, што калі Турцыя абараняла сваю паветраную прастору, то выкарыстоўвала свой патэнцыял супраць РФ», – нагадаў Рыжэнка.
На яго думку, індыкатары паспяховага замірэння на моры - тры пазіцыі. Першая - Расея спыняе ўсе абстрэлы, у тым ліку «Іскандэрамі» з акупаванага Крыма партовай інфраструктуры Украіны, прынамсі, Адэсы. Менавіта гэтыя ўдары прычыняюць вялікую шкоду замежным гандлёвым суднам, якія заходзяць ва Украіну, партовай інфраструктуры, і праз іх гінуць людзі.
«Другая пазіцыя - усе парты Украіны павінны аднавіць навігацыю... Хачу нагадаць, што дагэтуль Мікалаеў, Херсон і Ачакаў фактычна заблакаваныя для мірнай навігацыі. І ўсе магчымасці гэта зрабіць прывядуць да таго, што судна будзе знішчанае расейскімі падраздзяленнямі, якія знаходзяцца, напрыклад, на Кінбурнскім паўвостраве», - падкрэсліў капітан 1-га рангу.
Трэці індыкатар - судны, якія будуць выходзіць з украінскіх партоў, павінны рухацца фактычна напрамую, напрыклад, з Адэсы на пратоку Басфор, праз адкрытае мора. Са слоў Рыжэнкі, гэта таксама дазволіла б Украіне падсілкоўваць эканоміку і даваць магчымасць яе развіваць.
Ён адзначае, што для прывядзення ў дзеянне гэтых індыкатараў РФ трэба проста спыніць абстрэлы, для чаго патрэбная выключна палітычная пастанова. Рыжэнка адзначыў, што пасля выхаду РФ са «збожжавага пагаднення» 2022-2023 гадоў украінскія парты за 1,5 гады перагрузілі больш за 100 млн тон грузаў, але могуць выконваць яшчэ больш задач.
У той жа час эксперт зазначыў, што пакуль не бачыць ніякіх перадумоў для таго, каб РФ пагадзілася б прытрымлівацца такіх умоў. Ён адзначыў, што Расея «часова» перабазавала свае новыя караблі з Севастопаля ў Новарасійск, якія нават адтуль могуць выконваць задачы, што тычацца ўдараў па Украіне. Выключэнне - правядзенне дэсантнай аперацыі. Са слоў Рыжэнкі, расейцы ўжо адаптаваліся да пагрозы ў выглядзе марскіх украінскіх дронаў.
«Калі раней яны блакавалі цывільнае суднаходства баявымі караблямі, то зараз гэта выконвае авіяцыя, і ўдары наносяцца па суднах, калі яны знаходзяцца ва ўкраінскіх партах... Шчыра кажучы, Расея зараз не мае эканамічных абмежаванняў. Яе порт Новарасійск функцыянуе амаль нармальна... Яго гадавы аб'ём складае 150 млн тон, гэта чатыры аб'ёмы даваеннай Адэсы. Гэта значыць, гэта - вельмі вялікі порт, а мы іх цывільныя судны не атакуем», - падкрэсліў Рыжэнка.
На яго думку, у ідэале павінна быць максімальна адноўленае дзеянне Канвенцыі ААН па марскім праве 1982 года. Гэта неабходна як Украіне, так і іншым краінам Чарнаморскага басейна.