Аб чым паспрачаліся прэм'ер Турчын і кіраўнік Нацбанка Галоўчанка

Перад беларускай эканомікай з'явіліся вялікія выклікі.

Прызначэнне былога прэм'ера Рамана Галоўчанкі кіраўніком Нацбанка выклікала непакой, што беларускія ўлады нацэліліся на сур'ёзнае змякчэнне грашова-крэдытнай палітыкі. Спачатку гэты непакой зняпраўдзіў новы прэм'ер Аляксандр Турчын. А потым "інсінуацыямі" абурыўся і сам Раман Галоўчанка. Пасля чаго ўсё стала вельмі заблытана.

Пра што завочна паспрачаліся прэм'ер Аляксандр Турчын і кіраўнік Нацбанка Раман Галоўчанка - у новым выпуску праграмы "Оптымум" на Ютуб-канала "Беларусы і рынак".

Прэм'ер Турчын праз некалькі дзён пасля свайго прызначэння сказаў, што няма ніякіх прычын баяцца за фінансавую стабільнасць. Паабяцаў, што ўлады не будуць падаграваць эканамічны рост таннымі грашыма. Сказаў, што эканоміка павінна быць эканомнай, і што ён асабіста шануе стабільнасць больш за паказчыкі росту. Што лішніх грошай эканоміцы не трэба, бо ад лішніх грошай у яе могуць здарыцца розныя фінансавыя разлады.

А пятніцу 22 сакавіка на спецыяльна арганізаванай сустрэчы з кіраўнікамі беларускіх банкаў на гэтыя інсінуацыі пакрыўдзіўся і новы кіраўнік Нацбанка, былы прэм'ер Раман Галоўчанка.

«Дзесьці пачаліся інсінуацыі ў стылі, што вось урад там узяў пад кантроль Нацбанк. Цяпер будуць усім грошы раздаваць», - сказаў Галоўчанка.

Пакрыўдзіцца ён пакрыўдзіўся. Але вось з абвяржэннем інсінуацый атрымалася не вельмі пераканаўча. Бо Раман Галоўчанка сабраў банкіраў не проста так, а каб растлумачыць ім, як правільна трэба Радзіму любіць. Што любоў да Радзімы павінна выяўляцца ў зусім канкрэтных параметрах крэдытна-даўгавой нагрузкі, разлічанай з улікам індывідуальных магчымасцей кожнага банка.

"Колькасныя параметры па крэдытаванні, даведзеныя на пашыраных пасяджэннях праўлення, павінны ўспрымацца не як арыенцір, а як паказчыкі для безумоўнага выканання кожным банкам", - сказаў Галоўчанка.

Гэта значыць, атрымліваецца, што на гэтай сустрэчы Раман Галоўчанка не зняпраўдзіў, а пацвердзіў усе асцярогі, якія я выказваў наконт яго прызначэння. Сказаў, што крэдытаў павінна быць больш, а ўмовы крэдытавання павінны быць мякчэйшымі. Што банкі не павінны быць занадта прыдзірлівымі, калі нейкае прадпрыемства папросіць у іх грошай.

"Асобную ўвагу прашу надзяліць адсутнасці залішніх патрабаванняў у крэдытных дамовах", - сказаў ён.

Бо эканоміка запавольваецца. Расці ёй няма куды, і адзіная магчымасць забяспечыць запланаваныя параметры росту - гэта будаўніцтва новых заводаў і новых цэхаў і мадэрнізацыя старых. А яшчэ - жыллёвае будаўніцтва, якое, уласна, падтрымала эканамічны рост у першыя два месяцы года.

Увогуле, рост з апорай на ўнутраныя інвестыцыі. На якія, натуральна, патрэбны грошы. А ўзяць гэтыя грошы можна ў банкаў. Таму вось Раман Галоўчанка крытыкаваў банкі за тое, што яны недастаткова ўдзельнічаюць у фінансаванні рэальнага сектара эканомікі. Больш за тое, новы кіраўнік Нацбанка сказаў, што калі ў банкаў не будзе ставаць грошай, дык Нацбанк гатовы з імі падзяліцца.

"У выпадку ўзнікнення дэфіцыту ліквіднасці Нацыянальны банк задзейнічае інструменты рэфінансавання банкаў, што будзе садзейнічаць зніжэнню працэнтных ставак", - сказаў Галоўчанка.

Гэта значыць, гаворка ідзе не проста аб тым, каб стымуляваць банкі, каб банкі сваімі крэдытамі стымулявалі і сімулявалі эканамічны рост. Фактычна, размова ідзе аб тым, што Нацбанк гатовы да нейкай формы грашовай эмісіі ў выпадку неабходнасці. Калі рэальныя тэмпы эканамічнага росту не будуць дацягваць да запланаваных уладамі паказчыкаў.

І вось гэтая пазіцыя катэгарычна супярэчыць устаноўцы, якую мы чулі ад прэм'ер-міністра Аляксандра Турчына.

А кіраўнік Нацбанка, атрымліваецца, выбірае першае. Хоць наогул, па штатным раскладзе, за стабільнасць у нас адказвае якраз Нацбанк. А за эканамічны рост у нас адказвае ўрад.

Але праблема, вядома, не ў тым, хто завошта адказвае. А ў тым, што паміж двума ключавымі эканамічнымі ведамствамі ў нас выявіліся супярэчнасці, якія вельмі цяжка прымірыць паміж сабой. У вас альбо эканоміка эканомная, альбо банкі крэдытуюць яе ў чатыры рукі, нягледзячы на ​​наступствы.

І плюралізм меркаванняў - гэта, вядома, добрая штука. Але вось зараз момант для такога плюралізму не вельмі прыдатны. Бо гаворка ж ідзе не пра дробныя рознагалоссі. Размова ідзе аб прынцыповым разыходжанні. Пра канцэптуальны такі выбар шляху, па якім павінна ісці беларуская эканоміка. Год таму такія дыскусіі маглі быць дарэчныя. А зараз ужо варта было б неяк канкрэтна вызначыцца. Цяпер дыскутаваць ужо некалі. Цяпер перад фінансавай стабільнасцю ўстаюць новыя выклікі.

Вы можаце падтрымаць сайт Charter97.org наступным чынам:

РАЗЛІКОВЫ МУЛЬТЫВАЛЮТНЫ РАХУНАК ДЛЯ АХВЯРАВАННЯЎ:

Назва банка: Bank Millennium S.A.
Адрас: ul. Stanislawa Zaryna, 2A, 02-593, Warszawa
IBAN: PL97116022020000000216711123
SWIFT: BIGBPLPW
Імя ўладальніка рахунку: Fundacja “KARTA ‘97”
рызначэнне аплаты: Darowizna na cele statutowe

Звязацца з намі можна праз адрас charter97@gmail.com