«Адпраўка карабля з такой задачай - недарэчнае вар'яцтва»

Бацька расейскага марака, які загінуў на крэйсеры “Масква", расказаў падрабязнасці патаплення судна.

Зміцер Шкрабец - бацька матроса тэрміновай службы Ягора Шкрабца, які знік без вестак пры ўдары па расейскім крэйсеры “Масква” 13 красавіка 2022 года. Тры гады мужчына праводзіў уласнае расследаванне абставінаў гібелі крэйсера - і ў яе трэцюю гадавіну апублікаваў сабраныя матэрыялы, піша “Точка”.

Што высветліў Шкрабец пра апошні паход "Масквы":

Неспрактыкаваная каманда. Перад пачаткам вайны з крэйсера «Масква» знялі блізу 100 дасведчаных матросаў-кантрактнікаў - іх перавялі на іншыя месцы службы. Вызваленыя месцы на караблі занялі матросы тэрміновай службы. У момант гібелі крэйсера толькі палова яго экіпажа ведала "тэхніку і абсталяванне" на борце і магла весці барацьбу за жывучасць.

Ракетная небяспека З першых дзён вайны крэйсер “Масква” рэгулярна заходзіў у тэрытарыяльныя воды Украіны, на ім некалькі разоў абвяшчалі баявую трывогу. Сродкі выяўлення паветраных цэляў і барацьбы з імі на “Маскве” былі няспраўныя (пра дрэнны тэхнічны стан флагмана ЧФ Шкрабец казаў яшчэ летам 2022 года). Па сутнасці, крэйсер не мог ні ўбачыць ракету, якая ляціць да яго, ні збіць яе. Камандаванне ВМФ ведала і пра наяўнасць ва УСУ супрацькарабельных ракет "Няптун" і пра планаваныя пастаўкі заходніх Harpoon.

Абсурдны загад. У сваім апошнім паходзе флагман ЧФ атрымаў задачу ў “ахове і абароне ГДУ “Адэскае”. Гэта газавае радовішча на шэльфе Чорнага мора. На ім працавалі 4 украінскія свідравыя платформы, у 2014 годзе пры анэксіі Крыма яны былі захопленыя расейскімі вайскоўцамі (пазней 2 платформы перамясцілі на іншае радовішча). Шкрабец называе такі загад "недарэчным вар'яцтвам": "500 маракоў адправілі вартаваць непатрэбны для краіны рэсурс (Крым ужо атрымліваў газ з Расеі), які праз мноства фактараў абараніць нельга, і калі яго вырашаць знішчыць, - то знішчаць разам з караблём".

Навіны ад Салаўёва. Экіпаж карабля не ведаў абстаноўку. “Уначы штурманскі радыёпеленгатар падлучалі ў КВ канал (сувязь у караткахвалевым дыяпазоне), і некаторыя матросы сядзелі і канспектавалі навіны з “Соловьев Лайв”. А раніцай ў сталовай іх зачытвалі ўсяму экіпажу, каб экіпаж хаця б разумеў, што адбываецца за межамі карабля».

Без плытоў і супрацьгазаў. Пасля ўдару ўкраінскіх ракет праз маштабныя разбурэнні частка экіпажа апынулася заблакаваная ў адсеках. Як мінімум 35 чалавек былі вымушаныя вылазіць праз ілюмінатары і скакаць у мора - пяцёра з іх патанулі. Частка выратавальных плытоў на караблі апынулася "ў нездавальняючым стане, з рызыкай затаплення". Былі праблемы і з супрацьгазамі: “адзін мічман расказаў, што, калі выпаўзаў з задымлення, у яго спрацаваў толькі трэці РП (рэгенератыўны патрон) - у першых дзвюх торбах яны былі няспраўныя. Але ён мічман, падрыхтаваны, таму не разгубіўся. А маракі тэрміновай службы нават у руках не трымалі гэтыя супрацьгазы. <...> Пачалі адчыняць скрынкі, у якіх яны захоўваліся... Выявілася, што прыкладна 30% з іх былі без масак”. Мяркуючы па той хуткасці, з якой распаўсюджваўся агонь па караблі, супрацьпажарныя сістэмы на ім не працавалі, робіць выснову Шкрабец. А датчыкі выяўлення пажару на "Маскве" наогул адсутнічалі.

Як танула “Масква”. Шкрабец мяркуе, што 14 красавіка крэйсер быў наўмысна затоплены расейскімі вайскоўцамі: “думаю, усё ж былі прынятыя пэўныя рашэнні”. Да таго часу камандаванне павінна было разумець, што аднавіць карабель немагчыма - і яго буксіравалі бліжэй да Крыма, каб "было лягчэй кантраляваць і спыняць чыю-небудзь цікаўнасць у дачыненні да яго".

Хто вінаваты ў страце крэйсера. Шкрабец вінаваціць “нейкіх асоб” з камандавання ВМФ (не называючы іх прозвішчаў), якія не справаздачыліся Пуціну аб рэальным стане флагмана ЧФ. На думку мужчыны, фізічна і маральна састарэлы карабель з мноствам няспраўнасцяў і нявопытным экіпажам наогул не павінен быў прымаць удзел у вайне.

Вы можаце падтрымаць сайт Charter97.org наступным чынам:

РАЗЛІКОВЫ МУЛЬТЫВАЛЮТНЫ РАХУНАК ДЛЯ АХВЯРАВАННЯЎ:

Назва банка: Bank Millennium S.A.
Адрас: ul. Stanislawa Zaryna, 2A, 02-593, Warszawa
IBAN: PL97116022020000000216711123
SWIFT: BIGBPLPW
Імя ўладальніка рахунку: Fundacja “KARTA ‘97”
рызначэнне аплаты: Darowizna na cele statutowe

Звязацца з намі можна праз адрас charter97@gmail.com